Maurice Mendjizky (1890 Łódź – 1951 Saint-Paul-de-Vence)

Studia artystyczne rozpoczął w paryskiej École des beaux-arts w 1906 roku. W 1911 roku dostał
powołanie do służby wojskowej w armii rosyjskiej, jednak wkrótce zdezerterował i wrócił do Paryża.
Niedługo potem na zaproszenie Auguste’a Renoira wyjechał do Les Colettes. W czasie I wojny światowej poznał Maguerre’a (dawnego ucznia Hectora Berlioza), który obudził w nim pasję do muzyki. Mędrzycki, zainspirowany tym spotkaniem, wyjechał do Berlina, aby studiować
sztukę kompozytorską. W 1919 roku wrócił do Paryża i postanowił kontynuować działalność
malarską. W tym samym roku poznał Alice Ernestine Prin, znaną później jako Kiki de
Montparnasse, z którą dzielił życie przez kolejne trzy lata. Pierwsza indywidualna wystawa artysty
odbyła się w 1920 roku w Galerie Lorenceau w Paryżu, wstęp do katalogu napisał André Salmon.
Jednym z admiratorów i kolekcjonerów sztuki Mędrzyckiego był komisarz Léon Zamaron.
W 1922 roku, po zakończeniu związku z Kiki, malarz wyjechał na południe Francji, przebywał
między innymi w Nicei oraz Saint-Paul-de-Vence. W tym czasie malował wiele pejzaży nawiązujących
do tradycji ekspresjonistycznych. W 1932 roku wziął udział w wystawie w prestiżowym praskim
Instytucie Francuskim, a tamtejsza Galeria Sztuki Nowoczesnej kupiła jedną z jego prac. W latach poprzedzających II wojnę światową Mędrzycki, zaniepokojony sytuacją polityczną, współtworzył
ruch intelektualistów na rzecz pokoju. Przyjaźnił się wówczas z Leonem Weissbergiem, utrzymywał
również kontakty z Pablem Picassem. Podczas wojny aktywnie działał w ruchu oporu. W 1940
roku Gestapo aresztowało żonę malarza, a tuż przed wyzwoleniem, w 1944 roku, jego najstarszy
syn, Claude, został rozstrzelany. Po wojnie kontynuował działalność artystyczną, a w latach
1947–1951 stworzył niezwykle poruszający cykl rysunków dedykowanych zmarłemu synowi,
zatytułowany Hołd dla bojowników i męczenników z getta warszawskiego.

Wystawy indywidualne – wybór:

  •  1920: Galerie Lorenceau, Paryż
  • 1932:  Institut Français Ernest Denis, Praga

Literatura:

  • Première rétrospective de Maurice Mendjizky 1890-1951, katalog wystawy, Paris : Musée Mendjisky, Ecoles de Paris, 2014.