Studiował malarstwo i rzeźbę w Szkole Sztuk Pięknych w Kijowie. Przybył do Paryża w 1908 roku, poszukując przepisu na odmienną – od proponowanej przez akademicki system kształcenia – metodę pracy, oryginalny język form artystycznych i techniki tworzenia. Już na początku swej kariery Archipenko uzyskał miano innowatora: eksperymentował z rozbiciem bryły, wypukłymi i wklęsłymi kształtami, nowymi materiałami; przypomniał zapomnianą technikę polichromii; korzystał z zasady przestrzeni negatywowej; usiłując zdematerializować postać ludzką zajmował się zagadnieniem ruchu. Następnym latom spędzonym w Berlinie (1918-1923) i Stanach Zjednoczonych (od 1923 roku) towarzyszyły kolejne eksperymenty formalne wywiedzione ze sztuki antycznej Grecji i Egiptu. Od lat nastych Archipenko nieprzerwanie prowadził szkołę (wpierw w Nicei, a następnie w Berlinie i Stanach Zjednoczonych), w której wykładał rzeźbę i malarstwo.