Mojżesz Kisling (1891 Kraków – 1953 Sanary-sur-Mer)

Studiował w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych pod kierunkiem Józefa Pankiewicza, który starał się przekazać swoim uczniom zamiłowanie do sztuki impresjonistycznej. W 1911 roku wyjechał do Paryża. Znany z otwartości i przyjaznego usposobienia, brylował w towarzystwie, dlatego wkrótce przylgnęło do niego określenie „książę Montparnasse’u”. W Paryżu Kisling obracał się w środowisku artystów i literatów, między innymi: Pabla Picassa, Juana Grisa i Maxa Jacoba. Na początku drugiej dekady XX wieku grono przyjaciół artysty zasilił marszand Adolf Basler, który nabył liczne kompozycje Kislinga, zapewniając malarzowi bezpieczeństwo finansowe. W 1913 roku Kisling wynajął pracownię w budynku numer 3 przy rue Joseph-Bara. Do częstych gości atelier należeli: Amedeo Modigliani, André Derain czy Chaim Soutine. To właśnie dzięki Kislingowi doszło do kluczowego z punktu widzenia historii Szkoły Paryskiej spotkania – artysty Amedeo Modiglianiego i poety-marszanda Leopolda Zborowskiego. Podczas I wojny światowej Kisling walczył w oddziałach Legii Cudzoziemskiej, odniósł poważne obrażenia w bitwie pod Carency. Po powrocie z wojny uzyskał obywatelstwo francuskie. Przełomowym wydarzeniem dla rozwoju jego dalszej kariery była wystawa prac w galerii Druet w 1919 roku. Ekspozycja ta stanowiła preludium późniejszej popularności artysty. Wczesne obrazy Kislinga zdradzały fascynację między innymi twórczością André Deraina. Malarstwo to nawiązywało do dokonań Cézanne’a, a także purystycznego porządku geometrii kubizmu. Po I wojnie światowej Kisling zasłynął jako portrecista. Powojenne kompozycje charakteryzowały precyzyjny linearyzm i czysta, finezyjna kolorystyka. Od lat 10. Kislingowi pozowały  znane osobistości świata kultury w tym: aktorka Renée Jeanne Falconetti, pisarze Colette i Jeana Cocteau, pieśniarka kabaretowa i muza artystów Kiki de Montparnasse czy pianista Artur Rubinstein. Po wybuchu II wojny światowej Kisling wyjechał na sześć lat do Nowego Jorku. Po powrocie do Francji zamieszkał w położonej na południu kraju miejscowości Sanary-sur-Mer.

Wystawy indywidualne – wybór:

  • 1919: Galerie Druet, Paryż
  • 1924: Galerie Paul Guillaume, Paryż
  • 1931: Galerie C.A. Girard, Paryż
  • 1937: Galerie Guy Stein, Paruż
  • 1940: Galerie Da Silva, Marsylia
  • 1942: James Vigeveno Gallery, Los Angeles
  • 1943: Galerie Jouvène, Marsylia
  • 1945: Galerie Guénégaud, Paryż
  • 1951: Galerie Drouant-David, Paryż

Literatura:

  • Kisling i jego przyjaciele : wystawa obrazów i rzeźb z kolekcji Musée du Petit Palais w Genewie, red. Barbara Brus-Malinowska, Jerzy Malinowski, katalog wystawy, Muzeum Narodowe w Warszawie, Muzeum Narodowe w Krakowie 1996.
  • Joseph Kessel, Jean Kisling, Kisling, Landshut, 1995, vol III.
  • Jean Kisling, Henri Troyat, Kisling, Turin, 1982, vol. II.
  • Joseph Kessel, Jean Kisling, Kisling, New York, 1971, vol. I.